Uyku Saatini Değil, Çalışma Saatini Değiştir

 İnsanlar, uyku-uyanıklık döngüsü sirkadyen ritim adı verilen günlük bir ritme sahiptirler. İnsanların bu uyku uyanıklılık döngüsü olan günün erken saatlerinde mi yoksa geç saatlerinde mi uyanık ve aktif olmayı tercih ettiklerini yansıtan özelliğe “Kronotip” denir. Yani sabahcılık yada akşamcılık.

 Sabahcılık tipleri daha erken yatar ve erken kalkarlar, sabah saatlerinde daha iyi performans gösterirler. Akşamcılık tipleri ise geç saatlerde uyurlar ve aktiviteler açısından akşam saatlerini tercih ederler. Peki böylesi farklı insan tipleri varken neden genelde 08:00 – 17:00 çalışma saatleri düzenlenerek idealin dışında verimlilikte çalışıyoruz ?

 Gördüğüm kadarıyla 30 yaş altı arkadaşlarda akşamcılık tipi popüler 🙂 Tabii bu yaş ilerledikçe değişkenlikte gösterebilir. Fakat bu tipteki kişilerden, belirttiğim saatlerde uyanıp işe gitmesi, çokta verim alınacak gibi görünmemekte. Bunun yerine onlar ile görüşülüp daha farklı saat uygulamalarına gidilebilir. Hatta bu farklı tipteki insanlar eşleştirilerek uygun olanlar 08:00 – 17:00 yada 12:00 – 21:00 şeklinde çalıştırılabilir.

 Yönetici arkadaşlar, deneyin bakalım verim nasıl değişecek. Bu arada bende sabahcılardanım 🙂

Not : Sirkadyen ritim endojen biyolojik saatler tarafından oluşturulan yaklaşık 24 saatlik davranışsal ve fizyolojik değişiklikleri içerir ve çevresel uyaranlar tarafından da senkronize edilir.

Kaynak : Mistlberger RE, Rusak B. Circadian rhythms in mammals: Formal properties and environmental ınfluences. In Principles and Practice of Sleep Medicine, 4th ed. (Eds MH Kryger, T Roth, WC Dement):321-335. Philadelphia, WB Saunders, 2005.